Standart sapma istatistiksel analizde büyük önemi olan bir dağılma ölçüsüdür.
İki veri grubunun aritmetik ortalamalarının eşit veya birbirine yakın olması durumunda veri gruplarında yer alan çok küçük çok büyük değerler, verilerin dağılımını
etkiler.

Bu durumda verilerin düzgün bir dağılım gösterip göstermediğini belirlemek için açıklık, çeyrekler açıklığı gibi merkezi yayılma ölçülerine bakılır. Açıklık ve çeyrekler açıklığı değerleri veri gruplarının üst ve alt bölgelerinde yer alan verilerin yayılımını etkileyen değerler hakkında yeterli bilgi vermeyebilir. Bu durumda merkezi yayılma ölçüsü olan standart sapma hesaplanır.
Standart sapma verilerin aritmetik ortalamaya göre nasıl bir yayılım gösterdiğini anlatır.
Standart sapma, ortalamadan uzaklıkların karelerinin aritmetik ortalamasının karekökü alınarak bulunan bir dağılım ve yayılım ölçüsüdür.
Standart Sapma Nasıl Hesaplanır (örneklem):
•Veri grubunun aritmetik ortalaması bulunur.
•Her bir verinin aritmetik ortalama ile farkının karelerinin toplamı bulunur.
•Bulunan toplam, veri sayısının bir eksiğine bölünerek bölümün karekökü alınır.
•Bulunan sonuç veri grubunun standart sapmasını belirler.
Önemli: Eğer bir örneklemin standart sapması hesaplanıyorsa her bir verinin aritmetik ortalama ile farkının karelerinin toplamı veri sayısının bir eksiğine, eğer bir kitlenin standart sapması hesaplanıyorsa her bir verinin aritmetik ortalama ile farkının karelerinin toplamıveri sayısına bölünür.
Aritmetik ortalama, ortanca (medyan), tepe değeri (mod) “merkezî eğilim”; açıklık ve standart sapma ise “merkezî yayılma” ölçüleridir.
Bir veri grubunun açıklığı ne kadar küçükse, standart sapması o oranda
küçükolur.
|